Door de euro te verlaten kan Cyprus de pijn snel nemen en is er binnen afzienbare tijd alweer uitzicht op herstel, meent Hendrik Oude Nijhuis. 

Een paar maanden lang was het rustig aan het eurofront. Bijna zou je vergeten
dat het euro-experiment in de huidige opzet gedoemd is te mislukken. Nou ja,
bijna dan. Want afgelopen maand was het zoals bekend Cyprus dat alle kranten
en journaals wist te halen.

Depressie met een hoofdletter

Inmiddels zijn we een paar weken verder. Het financiële systeem van Cyprus is
‘gered’ door het bankenstelsel – opmerkelijk genoeg – te vernietigen, samen
met de rest van de economie van Cyprus.

Door op het allerlaatste moment noodhulp te accepteren van de zogeheten trojka
(de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF) verkiest
Cyprus een jarenlange depressie boven een devaluatie van haar munt door uit
de euro te stappen.

De aanstaande depressie in Cyprus – die beslist met een hoofdletter ‘D’
geschreven mag worden – zal een politieke en economische nachtmerrie tot
gevolg hebben. Politiek want de Cyprioten hadden van alle Europeanen toch al
de meeste afkeur van de euro (voor eurosceptische partijen in Cyprus breken
gouden tijden aan…). En economisch vanwege de depressie die nu
onvermijdelijk is.

Economische rampspoed onvermijdelijk

Als onderdeel van de noodleningen van de trojka zijn aan Cyprus de nodige
eisen gesteld. Zo zijn de grootste banken van het land geherstructureerd
waarbij van grote spaarders - en dat zijn niet alleen rijke Russen die
belastingen trachten te ontduiken - een flink deel van hun spaargeld is
afgepakt.

Maar daarmee is Cyprus er nog niet. Ook forse belastingverhogingen en stevige
overheidsbezuinigingen zijn onvermijdelijk. Cyprus staat aan de vooravond
van een diepe depressie.

Hoe diep die depressie uiteindelijk zal zijn, valt vooralsnog moeilijk te
zeggen. Maar schattingen stemmen weinig hoopvol. Het International Institute
of Finance houdt rekening met een economische krimp in Cyprus van circa 20
procent de komende jaren. En de werkloosheid stijgt heel wel mogelijk tot 25
procent of meer, afhankelijk van hoeveel Cyprioten zullen besluiten het
eiland te verlaten.

Euro-exit verkort de pijn

Nu hoor je vaak het argument dat landen de euro niet kunnen verlaten, omdat
banken dan failliet zouden gaan en kapitaal het land zou ontvluchten. Maar
wacht eens even... Is dat nu niet exact wat er in de afgelopen weken in
Cyprus gebeurd is?

Cypriotische banken gingen technisch gezien failliet en moesten daarom
geherstructureerd worden. En kapitaalrestricties moeten er tegenwoordig voor
zorgen dat kapitaal het land niet ontvlucht.

Zoals voor een hele rits andere zwakke eurolanden geldt, zullen ook in Cyprus
de lonen drastisch omlaag moeten om de economie weer concurrerend te
krijgen. Tegen (nominale) loonsverlagingen is doorgaans bijzonder veel
weerstand. Dergelijke verlagingen zorgen er namelijk voor dat schulden - die
uiteraard niet verlaagd worden - des te onbetaalbaarder worden.

Dat stelling dat zwakke eurolanden de euro niet kunnen verlaten, omdat hun
staatschulden dan onbetaalbaar zouden worden, gaat dan ook niet goed op.
Hetzelfde gebeurt eigenlijk ook - zij het wat meer uitgesmeerd in de tijd -
wanneer een land in de euro blijft maar de omvang van haar economie
drastisch verkleint (door structureel loonsverlagingen door te voeren om
concurrentievermogen te herwinnen).

Door uit de euro te stappen kan Cyprus binnen afzienbare tijd de sowieso al
onvermijdelijke pijn nemen. Een jarenlange depressie in combinatie met
deflatie wordt dan als het ware ingeruild voor een kortstondige depressie in
combinatie met een gedevalueerde munt.

Jongeren de dupe

Voor welk scenario Cyprus ook gekozen had, een diepe depressie is hoe dan ook
onvermijdelijk. Door de euro te verlaten (de devaluatie-optie) kan Cyprus de
pijn echter snel nemen en is er binnen afzienbare tijd alweer uitzicht op
herstel.

Door in de euro te blijven (de deflatie-optie) tekent Cyprus als het ware voor
een jarenlang aanhoudende depressie. De toekomst van een generatie jonge
Cyprioten wordt dan verkwanseld ten faveure van het continueren van het
euro-experiment. Jongeren in landen als Griekenland, Spanje en Portugal
kunnen erover meepraten.

Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van 's
werelds beste beleggers en is tevens oprichter van warrenbuffett.nl
over de beleggingsstrategie van Warren Buffett. Deze column is niet bedoeld
als individueel advies tot het doen van beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl